In het kort
Uit onderzoek blijkt dat de meeste bezoekers van de Leidse binnenstad op de fiets of te voet komen. Dit is een sterke basis: deze groep is loyaal en draagt substantieel bij aan de omzet van ondernemers. Tegelijkertijd zijn bezoekers die met de auto of het OV komen onmisbaar voor verschillende branches. Een goed evenwicht blijft daarom essentieel.
Op basis van de onderzoeksresultaten zetten de gemeente en Centrummanagement Leiden samen stappen om zowel de openbare ruimte als de bereikbaarheid te versterken. Er komen campagnes om het goedkope parkeren in de gemeentelijke garages en het gratis stallen van fietsen beter onder de aandacht te brengen. Daarnaast wordt gewerkt aan een betere vindbaarheid van parkeergarages en kortparkeerplekken.
In Leiden komen substantieel meer mensen te voet en met de fiets dan met de auto in vergelijking met andere steden. Dit geldt ook voor de mensen die naar de binnenstad van Leiden komen om recreatief te winkelen. Het is positief voor het economisch functioneren als de binnenstad meer fietsende en lopende bezoekers weet aan te trekken. Niet alleen omdat ze per saldo meer besteden, maar ook omdat ze sterk gebonden zijn aan het centrum. “Kortom, het meer binden van je eigen inwoners, en dus het stimuleren van maatregelen ten gunste van de modaliteiten voet en fiets, heeft economisch veel voordelen”, zo concluderen de onderzoekers.
Loyale bezoeker
Voor de opbouw van de Leidse binnenstadseconomie geldt dat onze eigen inwoners en die van de regiogemeenten het grootste deel van de bezoekersaantallen vormen en zij komen veelal met de fiets of te voet. Voor de toekomstvastheid van onze binnenstad is dat een sterk vertrekpunt. Fietsers en voetgangers zijn daarnaast over het algemeen loyale bezoekers. “Bezoekers van dichtbij komen (veel) vaker dan bezoekers van verder weg”, zo stellen de onderzoekers. Uit het onderzoek blijkt dat juist in Leiden de loyaliteit van bezoekers opvallend hoog is: bezoekers komen gemiddeld 7,5 keer per maand naar de binnenstad. Tegelijkertijd is de omzet ook afhankelijk van bezoekers met auto en OV en blijft dat ook een belangrijke groep bezoekers.
Het belang van de fiets en de voetganger voor Leiden is te zien in de totale omzetcijfers van de binnenstad. Samen zijn ze goed voor circa de helft van alle omzet. In Leiden geldt dat circa 343 unieke voetgangers of 471 unieke fietsers in totaal hetzelfde uitgeven als 1.000 unieke autobezoekers.
De Leidse binnenstad is daarmee ten opzichte van andere steden minder afhankelijk van autobezoekers. De opbouw van de Leidse binnenstadsbezoekers is daarmee solide, betrouwbaar en minder gevoelig voor schommelingen. Een gunstige uitgangspositie. Dat wil niet zeggen dat autobezoekers niet belangrijk zijn voor de stad, integendeel: ook zij vertolken een belangrijke waarde, namelijk 18% van de totale omzet komt in de Leidse binnenstad van automobilisten. De bezoekers van verder weg zijn weliswaar minder trouw aan één centrum en komen vaker met de auto of het openbaar vervoer, maar voor diverse branches is dit type bezoeker essentieel.
Betekenis resultaten
Wethouder Ashley North (Klimaat Mobiliteit en Financiën): “De uitkomsten van het rapport zijn mede een resultaat van de keuzes van de raad om te investeren in een hoogwaardige openbare ruimte met groen en terrassen, een goede bereikbaarheid voor alle bezoekers aan de binnenstad en aantrekkelijke parkeervoorzieningen voor fietsen en auto’s. Ze onderstrepen ook de waarde van de gezamenlijke inspanningen van gemeente, bewoners en ondernemers en onze jarenlange inzet voor een aantrekkelijke en vitale binnenstad.”
Uit de representatieve resultaten en een groot deel van de reacties van de ondervraagden blijkt dat we met de juiste zaken bezig zijn. We werken aan het aantrekkelijker maken van het voetgangersgebied met het project Ruimte op Straat en het oplossen van fietsparkeerknelpunten. Zo is het trottoir bij de 2e Binnenvestgracht nu volledig beloopbaar, we streven naar eenzelfde effect op de trottoirs van het Noordeinde. We gaan het verblijfsgebied op de Oude Varkensmarkt en ‘t Gangetje en Nieuwe Rijn, Nieuwstraat en Hoge Woerd verbeteren. We verbeteren onze fietsroutes naar het centrum en we gaan extra stallingsruimten realiseren zoals de nieuwe fietsenstalling Breestraat, fietsenstalling Lange Mare en bij het station. Om de gastvrijheid van de binnenstad voor autobezoekers te waarborgen zijn we van plan om een nieuwe garage te bouwen op de plek van de Morspoorgarage. Daarnaast blijven we werk maken van een goede hoofdinfrastructuur, zoals de RijnlandRoute en de Leidse Ring Noord.
Gijs Holla (Centrummanager Leiden): “Ons doel met het onderzoek is om het gesprek samen aan te gaan, en ons te baseren op feiten. En ons doel is om het imago en de bereikbaarheid van Leiden met de auto te verbeteren. Dat doen we onder andere door samen enkele acties op te pakken die bijdragen aan een economisch vitale binnenstad. Voorbeelden zijn een campagne gericht op het goedkoop parkeren in de gemeentelijke garages, een campagne gericht op het gratis stallen van fietsen in de fietsenstallingen en het beter vindbaar maken van de parkeergarage Garenmarkt en de kort-parkeerplekken op straat”.
Vervolgstappen
En hoewel Leiden verhoudingsgewijs veel minder afhankelijk is van bezoekers die met de auto komen en de fietser en voetganger een veel grotere waarde vertegenwoordigen, blijven voor de omzet van het recreatief winkelen alle bezoekers met verschillende vervoersmiddelen van belang, ook die met OV en auto. Om de Leidse binnenstad economisch vitaal te houden is voortdurende aandacht nodig om het evenwicht tussen het aanbod, de openbare ruimte en de mobiliteit goed te houden. Dat is niet alleen een zaak van de gemeente maar ook van de ondernemers en vastgoedeigenaren. Daarom gaan de gemeente en Centrummanagement Leiden samen een aantal acties oppakken en vervolg geven aan het betekenis geven van de cijfers uit het onderzoek. Samen moeten we stappen zetten om dit evenwicht te blijven bewaken. We gaan aan de slag met het omgevingsprogramma over de koers en werken verder aan de maatregelen op alle drie onderdelen; aanbod, openbare ruimte en mobiliteit.
Concrete acties
De komende tijd gaat Centrummanagement Leiden samen met de gemeente Leiden stappen zetten om de kwaliteit van de openbare ruimte en bereikbaarheid verder te versterken:
- Samenwerking in de projecten die de openbare ruimte in de binnenstad versterken, zoals de Groene Lopers, de aanleg van meer fietsparkeervoorzieningen en de projecten die volgen uit Ruimte op Straat;
- Een campagne gericht op de mogelijkheid om tegen een goedkoop tarief te parkeren in de gemeentelijke parkeergarages;
- Een campagne gericht op de bekendheid van de gratis fietsenstallingen in de binnenstad;
- Verbeteren van de zichtbaarheid van de kort parkeerplaatsen op straat;
- Verbeteren van de vindbaarheid van de parkeergarage Garenmarkt;
- Aan de west- en zuidkant van de binnenstad ook een parkeerroute informatiesysteem bouwen, zodat uit elke richting onze bezoekersgarages goed te vinden zijn;
- Een proef bij het Gangetje waarbij klanten korte parkeertijd kunnen reserveren op de laad- en loszone, zodat zij iets kunnen ophalen bij een winkel;
- Meer bekendheid geven aan de lange openingstijden van de fietsenstallingen;
- Centrummanagement Leiden zal het gebruik van de toolkit over parkeren voor bezoekers van de binnenstad bij organisaties/horeca/ondernemers stimuleren.
